Do malarzy

10 kwietnia 2025 roku 50 członków i sympatyków Oddziału PTTK Stilon pojechało do Rogalina i Poznania, by obejrzeć obrazy Józefa Chełmońskiego i Jacka Malczewskiego.

Właściciel Rogalina - hrabia Edward Aleksander Raczyński był kolekcjonerem dział sztuki oraz prezesem Krakowskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych. Cenił i zapraszał do swojego majątku Jacka Malczewskiego. W galerii zbudowanej specjalnie do prezentacji obrazów znajduje się 48 prac Jacka Malczewskiego, w tym tak ważne jak namalowane tutaj „W tumanie” i „Melancholia”. Ponadto kilka prac przedstawiających mieszkańców pałacu znajduje się w pałacowej ekspozycji. W dwóch grupach, pod kierunkiem fachowych prezenterek obejrzeliśmy prace Jacka Malczewskiego w galerii. Zwiedzaliśmy także pałacowe wnętrza oraz gabinet prezydenta Edwarda Bernarda Raczyńskiego, prezydenta RP na Uchodźstwie, w którym urzędował i spędził 26 lat życia.

Następnie przejechaliśmy do Poznania. W Muzeum Narodowym w Poznaniu znajduje się duża kolekcja prac Jacka Malczewskiego, którą także obejrzeliśmy, choć z konieczności z pewnej odległości, bo nie można było podejść blisko. Najważniejsza jednak w tym muzeum była dla nas wystawa prac Józefa Chełmońskiego, wybitnego malarza II połowy XIX wieku. Pod kierunkiem kompetentnej prezenterki poznaliśmy życie i okresy twórczości tego wybitnego artysty, który w swoim malarstwie zaklął tajemnicę polskości, a monotonny krajobraz polskiej wsi podniósł do rangi sztuki. Oglądaliśmy najbardziej znane obrazy „Bociany” i „Babie lato”, a także 120 innych wypożyczonych z wielu polskich i zagranicznych muzeów.

W trakcie wycieczki dostaliśmy dużą dawkę malarstwa dwóch wybitnych artystów żyjących niemal w tym samym czasie, ale zdecydowanie odmiennych w sposobie tworzenia dzieł sztuki. Chełmoński pokazał swój malarski związek z polskim krajobrazem i nauczył nas na niego patrzeć, a Malczewski przedstawiał niepokoje duszy i przekonał, że wieloznaczność emocji też może być tematem obrazu.

Wycieczkę przygotowali: Krystyna Kamińska, Jola Chojnicka i Stanisław Golumski.

Zdjęcia: Bernarda Burghardt, Aleksander Grabowski i Jolanta Chojnicka Krystyna Kamińska 

___________________________________________________________________________________________________________

Nowy Rezerwat Przyrody „Torfowisko Ustronie”

W dniu 12 kwietnia 2025 roku spotkanie z naturą zorganizowali: Polsko-Niemieckie Stowarzyszenie Educatio Pro Europa Viadrina, Nadleśnictwo Bogdaniec, pani Magdalena Kacprzak - sołtys Mosiny oraz Michał Bielewicz - Regionalny Konserwator Przyrody. Odwiedziliśmy nowy Rezerwat Przyrody „Torfowisko Ustronie” utworzony 24 grudnia 2024 roku zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim. Rezerwat powstał w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych”.

Spotkaliśmy się na parkingu przy drodze Witnica – Mosina, przy pomniku, na którym tablica informuje: „W stulecie Lasów Państwowych - Rezerwat przyrody Torfowisko Ustronie”.

Pan Michał Pasich - leśniczy Leśnictwa Ustronie - opowiedział nam o roli Lasów Państwowych i ochronie przyrody. Moim zdaniem instytucja ta w swojej stuletniej historii znacząco wpłynęła na bardzo dobrą kondycję lasów, przede wszystkim ze względu na zrównoważoną gospodarkę oraz ochronę siedlisk fauny i flory.

Z Oddziału PTTK „Stilon” w wycieczce uczestniczyło 30 szczęśliwych osób. Wysłuchaliśmy wspaniałych opowieści o formach ochrony przyrody pana Michała Bielewicza - Regionalnego Konserwatora Przyrody z Gorzowa Wielkopolskiego. 

Po krótkim spacerze leśną drogą, wsłuchując się w koncert zięby, dotarliśmy do rezerwatu Torfowisko Ustronie. Przy wieży widokowej pan Michał Bielewicz kontynuował opowieści o tym niezwykłym miejscu tak cennym dla bioróżnorodności. To była prawdziwa uczta, bo wysłuchaliśmy bardzo ciekawych opowieści: o siedliskach rosiczki okrągłolistnej, żurawiny błotnej i wełnianki oraz o ochronie czynnej i biernej tego terenu.

Następnie udaliśmy się do Mosiny. Pani Magdalena Kacprzak - sołtys Mosiny przygotowała dla uczestników imprezy poczęstunek i ognisko. Rozmowy i wspomnienia nie miały końca.

Na zakończenie odwiedziliśmy kościół szachulcowy pw. św. Michała Archanioła oraz obejrzeliśmy pomnik tragiczne poległych amerykańskich lotników - Leonarda Marino i Johna Sunberga.

Życie jest piękne – stwierdził każdy uczestnik wycieczki spacerując po tak cudownych miejscach - prawdziwym cudzie natury, jakim jest m.in. rezerwat Torfowisko Ustronie.

Chciałbym podziękować Michałowi Bielewiczowi – Regionalnemu Konserwatorowi Przyrody z Gorzowa Wielkopolskiego, Magdalenie Kacprzak  - sołtys Mosiny oraz leśniczemu Michałowi Pasichowi, podleśniczej Katarzyny Kwaśnej - Leśnictwo Ustronie i leśniczej Sylwii Musielsiej – Leśnictwo Mosina z Nadleśnictwa Bogdaniec za pomoc w organizacji tego spotkania.

Dziękuję członkom PTTK Stilon za aktywny udział w tym spotkaniu z naturą.

Informacji o kolejnych spotkaniach bardzo proszę szukać w ogłoszeniach w internecie.

Roman Skudynowski

GALERIA ZDJĘĆ

___________________________________________________________________________________________________________

 MUZEUM ZABYTKOWYCH NARZĘDZI

8 kwietna 2025 r. grupa 17 członków i sympatyków Oddziału PTTK „Stilon” odwiedziła Muzeum Zabytkowych Narzędzi. To niezwykłe muzeum prowadzi pan Tomasz Maciejewski. Zgromadził w nim olbrzymią liczbę zabytkowych narzędzi, dzisiaj już nie używanych, ocalając je od zapomnienia. Zobaczyliśmy kilka zabytkowych motorowerów, latarek, kluczy, młotków i wiele innych, nawet uchwyt do tamborka. Zbiór pana Tomasza powiększył się o wielką, starą poziomicę, którą podarował Ryszard Bronisz i krajalnicę do trawy podarowanej przez Aleksandra Grabowskiego. W kompleksie muzeum jest również studio fotograficzne. No, prawdziwy zawrót głowy. Na pożegnanie otrzymaliśmy kartki reklamowe z breloczkami. Od naszej grupy pan Tomasz otrzymał album „Gorzowskie murale”.

Zanim dotarliśmy do muzeum przy ulicy Husarskiej 26 zatrzymaliśmy się przy kościele pw. św. Trójcy w dzielnicy Gorzowa - Wieprzyce. Początki parafii sięgają XIV w. Jest dokument z 1393 r. mówiący o kościele. W czasie wojny trzydziestoletniej ( 1618-1648 ) kościół doszczętnie ograbiono. Nowy kościół wybudowano w 1748 r., który spłonął 19.03.1825 r. w czasie wielkiego pożaru całej wsi. Aktualny kościół wybudowano i poświęcono 8.04.1833 r., wieżę dobudowano w 1880 r.. Jest to jedna z piękniejszych wież z zegarem w okolicy. Na wieży są dwa dzwony. W kościele jest piękne sklepienie kolebkowe i witraż z 1974 r. przedstawiający symbol Ducha św. W dniu 4.04. 1946 r. stał się kościołem katolickim. Przed kościołem jest płyta nagrobna Ernsta Henselera i jego żony Anny. W Gorzowie jest „skwer dwóch malarzy” nad Kłodawką przy ul. Łokietka i Chrobrego. W 2010 r. na skwerze odsłonięto dwa pomniki; jeden przedstawia Jana Korcza – gorzowskiego malarza, a drugi Ernsta Henselera ( w pozycji stojącej ) - malarza niemieckiego. Mówimy o nim dlatego, że urodził się tutaj w Wieprzycach. Urodził się 27 września 1852 r. Od 1870 r. zamieszkał w Berlinie i tam się kształcił w malarstwie. Miał liczne wystawy, a jego prace były nagradzane. Dwa obrazy „Stara Warta” i „Leśna ścieżka” są w posiadaniu Muzeum Lubuskiego im. Jana Dekerta w Gorzowie. Ożenił się z Anną Schiele, córką landsberskiego kupca. Zmarł 27 października 1940 r., został pochowany w Berlinie. Po latach, kiedy likwidowano cmentarz w 2004 r. społecznicy gorzowscy sprowadzili płytę nagrobną i umieścili przy kościele św. Trójcy w Wieprzycach.

W drodze powrotnej weszliśmy do Parku Wieprzyckiego. Utworzono go na terenie dawnego cmentarza, którego początki sięgają XIV w. Jak wynika z planu cmentarza była tu kaplica murowana, zburzona po II wojnie światowej oraz pomnik z 1921 r. upamiętniający 61 mieszkańców Wieprzyc i okolic, poległych na frontach I wojny światowej, zburzony po II wojnie światowej. Park utworzono na części cmentarza o powierzchni 1,8 ha w 1974 r. W parku przeważają robinie akacjowe, jest też jesion wyniosły, klony i bluszcz. Kiedyś cmentarz otoczony był murem ceglanym, dzisiaj zostały tylko resztki.

O tym wszystkim opowiadała nam Maria Karbowska, która z ramienia Zarządu Oddziału PTTK „Stilon” przygotowała spacer do Muzeum Zabytkowych Narzędzi.

Tekst – Maria Karbowska
Zdjęcia – Aleksander Grabowski, Maria Karbowska, Marian Piekarczyk

___________________________________________________________________________________________________________

Sprawozdanie  z imprezy z 5.04.2025 r.
z cyklu „Wypad za miasto”
Rajd pieszy 13  - Wokół jeziora Lipie

Spotkaliśmy się o godz. 9.30 przy Castoramie na Osiedlu Górczyn. Pojechaliśmy prywatnymi samochodami do miejscowości Długie nad jeziorem Lipie.

 Zostawiamy samochody – parking nad jeziorem i kierujemy się w kierunku jeziora Kokna. Poszliśmy lasem i pięknymi wąwozami prawym brzegiem jeziora. Przekroczyliśmy drogę DK 22 i skierowaliśmy ponowie nad jezioro Lipie. Doszliśmy do Mierzęckiej Strugi, która wypływa z tego jeziora i pomaszerowaliśmy do jeziora Osiek do punktu widokowego i zorganizowanego miejsca odpoczynku.  Rozpaliliśmy ognisko oraz zwiedziliśmy okolicę z Mostem Pojednania.

 Po odpoczynku skierowaliśmy się do jeziora Słowa do słowiańskiego grodziska. Po jego zwiedzeniu wracamy brzegiem jeziora Lipy do parkingu. Wypad skończyliśmy w bistro nad jeziorem. 

 Trasa ok. 16 km. Pomimo długiego odcinka Wypadu zebrało się wyjątkowo duże grono 34 osób (mam nadzieję zadowolonych ze spaceru) .

GALERIA  ZDJĘĆ

Do zobaczenia. 
Organizator Tomasz Granops

___________________________________________________________________________________________________________

FILHARMONIA GORZOWSKA OD KULIS

W dniach 10 i 24 marca 2024 r. dwie grupy po 35 osób, członków i sympatyków Oddziału PTTK „Stilon”, odwiedziło Filharmonię Gorzowską. Celem było zwiedzenie filharmonii „od kulis”.
Po filharmonii oprowadziła nas pani Renata Ochwat, znana większości z nas, a szczególnie melomanom. Powitała nas w imieniu dyrektora artystycznego Przemysława Fiugajskiego
i pracowników filharmonii w przyjaznej strefie publicznej z przestronnym dwukondygnacyjnym foyer, w którym znajduje się m.in. kawiarnia. Zaczęliśmy zwiedzanie od najważniejszego pomieszczenia, sali koncertowej. Tam ze swadą opowiedziała o twórcach filharmonii, najważniejszych pomieszczeniach i licznych ciekawostkach i tajemniczych zdarzeniach. Jak mówiła, wszystko zaczęło się od marzeń ówczesnego prezydenta miasta Tadeusza Jędrzejczaka, który rzucił hasło zbudowania w mieście sali koncertowej. Umowę na budowę podpisano 27 grudnia 2008 r. Kamień węgielny wmurowano w kwietniu 2009 r. w ziemię niecki Osiedla Dolinki przy ówczesnej ulicy Kusocińskiego, później w kwietniu 2010 r. zmienionej na ulicę Dziewięciu Muz. Potem na sesji Rady Miasta urzędowo ustanowiono powstanie filharmonii na mocy Uchwały Rady Miasta z dnia 12 maja 2010 r. z wpisaniem do rejestru instytucji kultury. Radni jednogłośnie przyjęli dwie uchwały:
o powołaniu instytucji i o nadaniu jej statutu. Nową instytucję kultury nazwano: Centrum Edukacji Artystycznej- Filharmonia Gorzowska. Chwila ta miała niecodzienną artystyczną oprawę. Wystąpił kwartet smyczkowy Revelation. Muzycy zagrali kilka utworów Haydna, Corellego i Dittersdorfa.
To był przedsmak tego co miało słuchaczy czekać w filharmonii. Filharmonię budowała firma Polimex- Mostostal S.A. Projektantem filharmonii jest Daniel Frąc, który jest także jednym z dwóch twórców logotypu Filharmonii Gorzowskiej. Logotyp wyłoniono w konkursie ogłoszonym w marcu 2010 r. Daniel Frąc nawiązał w logotypie do charakterystycznej architektury obiektu. Pionowe linie nawiązują do instrumentów muzycznych. W miejscu kolumnady jest napis FILHARMONIA GORZOWSKA. Elewacja budynku obłożona jest piaskowcem. Projekt budowy filharmonii gorzowskiej został nagrodzony w kategorii kultura „Lubuski Eurolider 2009 r.” Kompleks filharmonii liczy 76 tys. m³, do budowy użyto 650 ton stali, 7 tys. m³ betonu i setki tysięcy cegieł. Koszt budowy wyniósł 130 mln zł. Pierwszym dyrektorem zarządzającym całą instytucją został Krzysztof Nowak, menadżer telewizyjny z Poznania, związany w młodości z Gorzowem. Jego zastępcą, prowadzącym zespół muzyczny, został Piotr Borkowski, który przybył z Korei, bo tam pracował. Został dyrektorem artystycznym i dyrygentem orkiestry, którą musiał stworzyć. W sali koncertowej pani Renata Ochwat szczególnie zwróciła naszą uwagę na akustykę sali. To jedna z najlepszych pod względem akustyki sal tego typu w Polsce. Te doskonałe warunki do wykonywania i odbioru muzyki sala zawdzięcza unikatowej budowie, przemyślanej geometrii ścian (nie ma kątów prostych) i sufitów oraz modelowym rozwiązaniom technologicznym. Sala koncertowa jest w formie trapezu, zajmuje 1000 m² powierzchni, posiada 598 miejsc. W sali koncertowej zwróciła też uwagę na zapadnię w podłodze sceny dla orkiestry. Pod nią znajduje się winda, która jest częścią sceny i są przy jej pomocy transportowane z magazynu cięższe instrumenty, np. fortepiany. Przeszliśmy obok „inspicjentornii”, czyli miejscu dowodzenia artystami i widownią. Stąd lecą trzy dzwonki do publiczności i orkiestry. W podziemiu filharmonii znajdują się różne pomieszczenia techniczne, magazyny strojów z wystawianych musicali (dotąd filharmonia wystawiła ich 9), oraz magazyn instrumentów. Stoją tam dumnie dwa fortepiany firmy Steinway &Sons sprowadzone z Hamburga. Jest też małe pianino. Magazyn jest klimatyzowany – jest stała temperatura 22 stopni Celsjusza i wilgotność 40%. Takie są wymogi gwarancji. Magazyn znajduje się pod sceną orkiestry. Jest tam winda systemu „spiro”.

Grupa II miała okazję zobaczyć miejsce sterowania parametrami powietrza podawanymi
do wszystkich pomieszczeń filharmonii. Wyglądało jak hala fabryki. Następnie przeszliśmy do sali prób dla członków orkiestry (są 4 takie sale) i sali kameralnej. Sala kameralna ma powierzchnię
200 m^2, i 150 miejsc. Znakomita akustyka, niebanalna architektura oraz urok tej sali tworzą idealne warunki do organizacji koncertów kameralnych. To tutaj odbywają się zajęcia z programu „Muzyczne raczkowanie”. Sale filharmonii mają bardzo dobre parametry akustyczne. Dobrze wie o tym nasz kolega inż. Roman Buszkiewicz, który w imieniu prezydenta dokonał odbioru, w tym zakresie, zakończonej budowy filharmonii. W sali kameralnej ze względów akustycznych pozostawiono nieotynkowaną surową cegłę na ścianach. Pani Renata Ochwat pokazała specjalnie krzywo położone cegły w ścianach. Długim korytarzem (obok patio, używanym tylko raz w roku) przeszliśmy do pomieszczeń zaplecza dla artystów gdzie jest kompleks garderób oraz pokoje hotelowe.
W dalszej części korytarza znajdują się biura administracyjne filharmonii.

Grupa I wjechała windą na najwyższy poziom foyer, skąd rozciąga się widok na zabudowania podziemnego parkingu na 400 samochodów oraz na odległe Zawarcie.

Filharmonia Gorzowska (taką nazwę nadano 23 czerwca 2010 r.) była tworzona od zera. Koncert inauguracyjny odbył się 18 maja 2011 r. Na scenie było 160 artystów. Orkiestra zagrała IX Symfonię d-moll op.125 Ludwiga van Beethovena. Symfonia znana jest także jako „Symfonia radości” i jest popularna głównie dzięki finałowej kantacie do słów „Ody do radości” Friedricha von Schillera. Wybór IX Symfonii miał znaczenie symboliczne. Dawni mieszkańcy Landsbergu przekazali filharmonii w darze wielką księgę z faksymile rękopisu dzieła. Na koncercie było dużo znamienitych gości, wśród nich Elżbieta Penderecka. Również ja miałam przyjemność wysłuchać tego koncertu.

Pani Renata Ochwat podziękowała uczestnikom zwiedzania za zainteresowanie filharmonią
i powiedziała, że ma nadzieję widywać wszystkich na koncertach. Maria Karbowska w imieniu wszystkich podziękowała i wspólnie z prezesem Zarządu Oddziału Aleksandrem Grabowskim wręczyła prezent - album „Gorzowskie murale” i odczytała dedykację. Od Grupy II był prezent
w formie tabliczki magnesowej z logo Oddziału.

 Z ramienia Zarządu Oddziału organizatorem wydarzenia była Maria Karbowska.

 Tekst: Maria Karbowska

Zdjęcia: Aleksander Grabowski, Marian Piekarczyk, Marek Zadorocki, Barbara Czechowska i Oskar Kaczmarczyk (Filharmonia Gorzowska).

GALERIA ZDJĘĆ

 __________________________________________________________________________________________________________

„Polita”

22 marca 2025 r. byliśmy na musicalu „Polita” w Teatrze Polskim w Szczecinie. Od 1946 roku teatr ten mieścił się w dawnej loży masońskiej zbudowanej na wysokiej skarpie nad Odrą z wejściem od ulicy Swarożyca. Niedawno teatr przeszedł gruntowną modernizację, a Teatr otwarto w sierpniu 2023 roku. „Polita” prezentowana jest na Scenie Włoskiej.

Musical opowiada historię Apolonii Chałupiec, czyli Poli Negri, pierwszej gwiazdy kina niemego.

Z małej wsi w woj. kujawsko-pomorskim dotarła ona przez Warszawę i Berlin do atelier w Ameryce i romansowała z największymi gwiazdorami filmu niemego. Podbiła Hollywood jako pierwsza europejska aktorka. Zarabiała miliony dolarów, dużo inwestowała w nieruchomości i diamenty. Słynęła z licznych romansów, m.in. z Charliem Chaplinem i Rudolfem Valentino. Jednak mimo wejścia na szczyt, nie była szczęśliwa.

Twórcą i reżyserem musicalu „Polita” jest Janusz Józefowicz, a muzykę skomponował Janusz Stokłosa. Widowisko ogląda się w specjalnych okularach, które dzięki technice 3D dają efekt przestrzeni. W tym spektaklu nie ma typowej dla teatru scenografii, a jej funkcję zastępują animacje. Dodano także fragmenty filmów z Polą Negri, z Charlie Chaplinem oraz kadry z pogrzebu Rudolfa Valentino. Przedstawienie utrzymane jest w dużym tempie, sceny zmieniają się nieustannie. Główną rolę znakomicie grała, śpiewała i tańczyła Sylwia Różycka. Zaskakujące efekty, dużo tańca, świetna muzyka i wzruszająca historia Poli Negri - wszystko pozostawiło w nas duże wrażenie.

Wyjazd zorganizowali Krystyna Jankowska-Białas i Czesław Białas, wprowadzenie do spektaklu przygotowała Krystyna Kamińska.

Wiele osób wyraziło życzenie, abyśmy w przyszłym sezonie pojechali do Teatru Polskiego na inne musicale.

Opis: Krystyna Kamińska

Zdjęcia: Mariola Miler i Aleksander Grabowski

GALERIA ZDJĘĆ

___________________________________________________________________________________________________________